اثر عصاره های آبی و آبی الکلی پوسته، دانه و عصاره آبی-الکلی پولپ هندوانه ابوجهل (Citrullus colocynthis) بر فاکتورهای لیپیدی و آنزیم های کبدی موش صحرائی نر تغذیه شده با فروکتوز

سابقه و هدف: گیاهان دارویی از دیرباز در طب سنتی جهت درمان بسیاری از بیماری‌ها استفاده می شوند. با توجه به اثر فروکتوز بر فاکتورهای لیپیدی خون و اثر سمیت کبدی و تاثیر هندوانه ابوجهل بر کاهش میزان چربی خون و برخی آنزیم‌های کبدی این مطالعه به منظور بررسی اثر عصاره قسمت‌های مختلف این گیاه بر میزان چربی و آنزیم-های کبدی موش‌های صحرایی نر دریافت کننده فروکتوز در آب آشامیدنی انجام شد. مواد و روشها: در این مطالعه تجربی از 63 سر موش صحرائی نر بالغ نژاد ویستار در محدوده وزنی 200 تا 300 گرم استفاده شد. پس از دریافت فروکتوز 10% در آب آشامیدنی به مدت 8 هفته، حیوانات به 7 گروه کنترل، فروکتوز 10% و عصاره‌های آبی و آبی‌الکلی پوست، دانه و عصاره آبی‌الکلی پولپ تقسیم شدند. عصاره‌ها با غلظت mg/kg200 به صورت گاواژ در دو هفته پایانی به حیوانات داده شد. 12 ساعت بعد از آخرین گاواژ خون-گیری مستقیم از قلب حیوانات پس از بیهوشی سبک توسط اتر انجام گرفت. پس از سانتریفوژ خون حیوان، سطح سرمی آن جدا و فاکتورهای لیپیدی و آنزیم‌های کبدی توسط کیت‌های تجاری و با کمک دستگاه اتوآنالیزر اندازه‌گیری و مقایسه گردید. یافته ها: نسبت LDL به HDL در گروه عصاره آبی پوست (08/1±46/2) در مقایسه با گروه‌های فروکتوز (15/0±98/0) و کنترل (1/0±98/0) افزایش یافت (01/0>p). آسپارتات آمینوترانسفراز در گروه‌های عصاره آبی دانه و آبی پوست در مقایسه با گروه‌های کنترل و فروکتوز بترتیب کاهش و افزایش (05/0>p)، پیدا کرد. آلانین ترانسفراز در گروه عصاره آبی پوست نسبت به گروه‌های کنترل و فروکتوز افزایش یافت (01/0>p) همچنین آلکالین فسفاتاز در گروه عصاره آبی پوست افزایش (05/0>p) و در گروه عصاره آبی دانه کاهشی معنی‌دار نسبت به موش‌های کنترل (01/0>p) و فروکتوز (05/0>p) از خود نشان داد. نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که پوست هنداونه ابوجهل اثر منفی بر پروفایل لیپیدی و آنزیم‌های کبدی داشته و اثر سمیت کبدی را بیشتر از خود نشان می‌دهد، اما دانه هندوانه ابوجهل اثر کاهنده بر فاکتورهای لیپیدی و آنزیم‌های کبدی دارد.